Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар
Орхон аймгийн гадаргын усны 2018 оны 4 сарын тойм
Гадаргын усны чанар
Орхон аймгийн Байгаль орчны шинжилгээний лаборатори нь гадаргын усны хяналт-шинжилгээний хөтөлбөрийн дагуу 2018 оны 4 дүгээр сард Хангал, Орхон, Эрдэнэт голуудын хяналт-шинжилгээний нийт 8 цэгээс усны сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын 20 гаруй үзүүлэлт, тухайлбал усан орчин(pH), усны булингар, усны цахилгаан дамжуулах чанарын (EC), жинлэгдэх бодис(Ж/б), ууссан хүчилтөрөгч(O2), биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч(БХХ5), перманганатын исэлдэх чанар(ПИЧ), хатуулаг, кальци(Ca), магни(Mg), натри болон калийн ион(Na+K), сульфат (SO4), хлор(Cl), гидрокарбонат(HCO3), эрдэсжилт, аммони(NH4), нитритийн азот(NO2), нитратын азот(NO3), фосфор(P), фтор(F), төмөр(Fe)-ийг (цаашид дээрх үзүүлэлтүүдийг химийн нэр, томъёогоор тэмдэглэнэ) тодорхойллоо.
2018 оны 4 дүгээр сард хийсэн Орхон аймгийн гадаргын усны шинжилгээний дүнг усны чанарын гол үзүүлэлтүүдээр MNS4586-98 усны чанарын стандарт дахь хүлцэх агууламж (цаашид ХА гэх)-тай харьцуулан харьцуулан 1 дүгээр хүснэгтэд үзүүллээ.
1 дүгээр хүснэгт
|
Хяналт-шинжилгээний цэг |
Усны чанарын үзүүлэлт, мг/л |
|||||
О2 |
БХХ5 |
ПИЧ |
NH4 |
NO2 |
Pэрд |
||
1 |
Хангал- Эрдэнэт дээд |
11,16 |
1,6 |
6,0 |
0,03 |
0,009 |
0,158 |
2 |
Хангал-Эрдэнэт доод I |
10,38 |
2,6 |
10,8 |
5,94 |
0,096 |
0,459 |
3 |
Хангал-Эрдэнэт доод II |
8,37 |
1,6 |
12,8 |
0,06 |
0,092 |
0,083 |
4 |
Хангал-Хангал-Улаантолгой |
4,65 |
1,7 |
23,2 |
2,34 |
0,037 |
0,192 |
5 |
Орхон- Хангал дээд |
11,54 |
1,7 |
9,5 |
0,17 |
0,008 |
0,075 |
6 |
Орхон- Хангал доод |
11,47 |
3,3 |
24,8 |
1,08 |
0,026 |
0,087 |
7 |
Чингэл- Эрдэнэт |
10,85 |
3,0 |
2,2 |
0,03 |
0,020 |
0,024 |
8 |
Уртбулаг-Эрдэнэт |
9,14 |
2,2 |
3,90 |
1,06 |
0,004 |
0,008 |
|
Усны чанарын стандарт MNS4586:1998 |
6< |
3.0 |
10.0 |
0.5 |
0.02 |
0.100 |
Тайлбар: БХХ5-биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-Перманганатын исэлдэх чанар, илр-илрээгүй, MNS4586-1998 усны чанарын стандарт дахь хүлцэх агууламж (цаашид ХА гэх)-аас давсан үзүүлэлтүүдийг тодруулав.
Хаягдал бохир усны хяналт-шинжилгээ
2018 оны 4 дүгээр сарын 5-нд, Орхон аймгийн Эрдэнэт хотын УБҮ-ийн болон Жаргалант сумын хаягдал ус цэвэрлэх байгууламж /цаашид ЦБ гэх/-ийн орох, гарах цэгээс авсан хаягдал бохир усны 4 сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнг 2 дугаар хүснэгтээр харууллаа. УБҮ-ийнЦБ-аас гарч байгаа ус 92,9%,Жаргалант сумын ЦБ-аас гарч байгаа ус 91,0%-ийн цэвэршүүлэлттэй байжээ.
2 дугаар хүснэгт
Öýã¿¿ä |
pH |
БХХ5 |
Пич |
Ж.б |
NH4 |
NO2 |
NO3 |
P |
Cr+6 |
Цэвэршилт |
|
ÓÁ¯-èéí ö/á |
оролт |
7.75 |
155.0 |
101.0 |
576.8 |
|
|
|
|
|
92.9% |
гаралт |
7.60 |
11.0 |
8.1 |
15.2 |
22.8 |
0.314 |
1.09 |
1.699 |
илр |
||
Æàðãàëàíò |
оролт |
7.36 |
257.0 |
294.0 |
687.20 |
|
|
|
|
|
91.0% |
гаралт |
7.91 |
23.5 |
11.5 |
22.40 |
25.90 |
0.011 |
0.16 |
2.362 |
илр |
Дүгнэлт,Орхон аймгийн гадаргын усны хяналт-шинжилгээний 2018 оны 4дүгээр сарын шинжилгээний дүнгээс үзэхэд Хангал-Улаантолгой хүчилтөрөгч ХА-аас 0,8 дахин давсан бусад голуудын усны хүчилтөрөгчийн горим хэвийн байсан. Хангал голын Вокзалын доод гүүрийн орчимын цэгээс 2 удаа, Хангал-Улаантолгой, Орхон-Хангал дээд, Орхон-Хангал доод,Чингэл-Эрдэнэт, Уртбулаг-Эрдэнэт цэгүүдээс усны сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд хүчилтөрөгч, эрдэс фосфор (P), аммоны азот (NH4), нитритийн азот(NO2)-ын бохирдол илэрч, ХА-аас 0,8-11,9 дахин давсан бохирдолтой байна. Орхон-Хангал дээд, Чингэл-Эрдэнэт, Уртбулаг-Эрдэнэт цэгүүдэд химийн найрлага хэвийн хэмжээнд байна.
Энэ үед Орхон аймгийн Эрдэнэт хотын УБҮ-ийн хаягдал бохир ус цэвэрлэх Төв цэвэрлэх байгууламжуудаас гарч байгаа ус 92,9%-ийн цэвэршүүлэлттэй байсан ба Жаргалант сумын хаягдал ус цэвэрлэх байгууламж гарч байгаа ус 91,0%-ийн цэвэршүүлэлттэй байжээ.